TrendEkonomi
Avrupa’nın doğal gaz üretiminde 2050’ye kadar ciddi düşüş beklenirken, Türkiye, yerli gaz keşfi ve iddialı üretim planlarıyla bölgenin yükselen gaz üreticisi olarak görülüyor.
Gaz İhraç Eden Ülkeler Forumu’nun (GECF) “2050 Görünüm” raporuna göre, küresel gaz üretiminin 2050’ye kadar 5 trilyon 317 milyar metreküpe ulaşacağı hesaplanıyor.
Söz konusu tarihe kadar üretimde en fazla artışın 461 milyar metreküple Orta Doğu’da olması değerlendiriliyor.
Bu bölgeyi, 362 milyar metreküple Avrasya, 250 milyar metreküple Afrika, 107 milyar metreküple Kuzey Amerika, 91 milyar metreküple Asya Pasifik ve 87 milyar metreküple Latin Amerika’nın takip etmesi bekleniyor.
Avrupa’da ise üretimde 119 milyar metreküplük düşüşün yaşanacağı hesaplanırken, Türkiye’nin bölgede gaz üretimi konusunda önemli bir oyuncu olacağı vurgulanıyor.
Türkiye üretimi artırmaya, ithalatı azaltmaya çalışıyor
Türkiye’nin 2023’te Mozambik ve Tanzanya ile birlikte gaz üretimindeki ciddi büyümeyle küresel gaz tedarikine önemli ölçüde katkı sağlayan ülkelerden biri olduğu belirtilen raporda, “Türkiye, Avrupa’da yükselen bir doğal gaz üreticisi olarak öne çıkıyor ve önümüzdeki on yıllarda yerli üretimi artırarak enerji ithalat maliyetlerini azaltmaya yönelik iddialı planlar yapıyor.” ifadelerine yer verildi.
Türkiye’nin yıllık gaz üretiminin 2022’de 400 milyon metreküp, 2023’te devreye alınan Sakarya Gaz Sahası’nın katkılarıyla ise aynı yıl 1,3 milyar metreküpe ulaştığı kaydedilen raporda 2023’te yaşanan önemli artışın sebebinin yerli gaz keşfi olduğuna vurgu yapıldı.
Bu arada Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) verilerine göre, yıllık üretim 2024’te yaklaşık 2,26 milyar metreküp seviyesine ulaştı.
Raporda Türkiye’nin, Sakarya sahasından üretimi önemli ölçüde artırmayı hedeflediğine işaret edilerek, şunlar kaydedildi:
“İkinci geliştirme aşamasının bu on yılın ikinci yarısında üretime başlaması öngörülüyor ve bu aşamada üretim potansiyelinin 9 milyar metreküpe ulaşması bekleniyor. Türkiye’nin doğal gaz üretiminin, Sakarya sahasındaki gelişmeler ve Güney Akçakoca Havzası’ndaki yeni keşiflerle desteklenerek, 2050’de 17 milyar metreküpe ulaşacağı tahmin ediliyor. Sakarya’dan üretim, 2050’ye kadar devam ederek ülkenin yerli gaz arzı için sağlam bir temel oluşturacak.”
Türkiye’nin Avrupa’da doğal gaz talebinde kayda değer bir büyüme yaşayan tek ülke olma yolunda ilerlediği belirtilen raporda, “Bu genişleme, güçlü ekonomik büyüme, gaz iletim ve dağıtım ağının genişlemesi, yeni yerli gaz keşifleri ve artan ithalat fırsatlarından kaynaklanıyor.” ifadelerine yer verildi.
Raporda, Türkiye’deki gaz talebinin, elektrik üretimi ve sanayi sektörlerinde yoğunlaşması beklendiği anlatılarak, bu durumun, ülkenin daha geniş enerji ve endüstriyel kalkınma hedeflerini destekleyeceği görüşü paylaşıldı.
Türkiye, enerji piyasasında kilit oyuncu oluyor
Öte yandan raporda, Türkiye’nin doğal gaz tedarik altyapısında boru hatları ve sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) tesisleriyle önemli bir tedarik altyapısına sahip olduğu vurgulanarak, “Türkiye, Orta Doğu, Rusya ve Avrupa’daki büyük tedarikçiler arasında bir transit merkezi olarak hizmet vermesiyle, küresel enerji piyasasında kendini kilit bir oyuncu olarak konumlandırıyor.” değerlendirmesinde bulunuldu.
Raporda, Türkiye’nin 2050’ye kadar net gaz ithalatının 69 milyar metreküpe ulaşmasının öngörüldüğü de kaydedildi.
Türkiye, halihazırda 4 sondaj ve 2 sismik araştırma gemisiyle denizlerde yürüttüğü petrol ve doğal gaz arama ile sondaj faaliyetlerini, filosuna yeni eklenen Yüzer Üretim Depolama Platformu ile ileri bir seviyeye taşımayı hedefliyor.
Boru hatlarının yanı sıra, 3’ü yeniden gazlaştırma kapasitesine sahip toplam 5 LNG tesisi bulunan, 14 farklı noktadan doğal gaz girişi imkanına sahip Türkiye’nin günlük gaz giriş kapasitesi 455 milyon metreküp seviyesinde bulunuyor.
