İşçi başına günlük 2.50 TL, aylık 75 TL tutarındaki asgari ücret desteği bu yıl gecikmeli olarak başlayacak. Ancak, ocak ayından geçerli olarak uygulanacağı için hak kaybı olmayacak. Bu yıl 9.3 milyon işçi için yaklaşık 6.3 milyar lira asgari ücret desteği verilmesi öngörülüyor. Pandemi dolayısıyla geçen yıl nisan ayından bu yılın haziran ayı sonuna kadar olan dönemde işçilerin bir kısmı veya tamamı kısa çalışmada ya da ücretsiz izinde gösterilen işletmelerin destekten nasıl yararlanacağı merak ediliyordu. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) yayımladığı genelge ile uygulamaya açıklık getirdi.
Asgari ücret desteği 2020 yılının aynı ayına ilişkin SGK’ya verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde prime esas günlük kazancı 147 TL (aylık 4 bin 410 TL) ve altında bildirilen işçilerin toplam sayısını geçmemek üzere bu yıl çalıştırılan işçiler için ödenecek. İlk defa bu yıl işçi çalıştırılan işyerlerinde ise tüm işçiler için destek uygulanacak. Daha önce kurulmuş olmakla birlikte 2020 yılında hiç işçi çalıştırmamış işletmeler de bu yıl çalıştıracakları tüm işçileri için destekten yararlanabilecek.
Sendikalı işyerlerine yönelik desteklerde 147 TL günlük kazanç yerine 294 TL (aylık 8 bin 820 TL) esas alınacak.
Asgari ücret desteği, bir önceki yılın aynı ayında çalıştırılan işçiler için ödenen prim günü sayısına göre belirleniyor. Örneğin, 2020 ocak ayında günlük prime esas kazancı 147 TL’nin altındaki işçiler için toplam 460 gün prim ödemiş olan işveren, 2021’in ocak ayında 400 gün prim bildirmişse 400 gün üzerinden destek alacak. Bu yılın ocak ayında çalıştırdığı işçiler için 500 gün prim bildirmiş olsaydı, yararlanacağı asgari ücret desteği 460 gün üzerinden hesaplanacaktı.
PRİM BORCUNDA ESKİ YENİ İŞLETME AYRIMINA DİKKAT
Destekten yararlanabilmek için işverenlerin 2021 yılına ait aylık prim hizmet belgesini veya muhtasar ve prim hizmet beyannamesini yasal süresi içinde vermesi gerekiyor. Bununla birlikte, 2021 yılı öncesi tescil edilmiş işyerleri için uygulanacak asgari ücret desteğinden SGK’ya prim borcu bulunan işletmeler de yararlanabilecek.
Buna karşılık, 2021 yılında kurulan veya daha önce kurulduğu halde 2020 yılında işçi çalıştırmamış olan işletmeler bu yıl asgari ücret desteğinden yararlanabilmek için 2021 yılına ait primlerini süresinde ödemek zorunda olacaklar. Bu gruptaki işletmelerden geçmişe veya cari döneme ait prim borcu bulunanlar destekten yararlanamayacaklar.
SİGORTASIZ İŞÇİ ÇALIŞTIRANA DESTEK YOK
Bu yılın ocak – aralık döneminde sigortasız işçi çalıştırdığı veya işçinin prime esas kazancını eksik gösterdiği tespit edilen işletmeler destekten yararlanamayacak. Sigortasız işçi çalıştırdığı ve prime esas kazancı eksik gösterdiğinin sonradan ortaya çıkması halinde, daha önce verilmiş destekler geri alınacak. Eksik bildirilen kazanç tutarının asgari ücretin yüzde 10’unun (357.75 TL) altında kalması halinde, işverene 15 gün süre verilecek. Eksik primin 15 gün içinde ödenmesi halinde destekten yararlandırılacak. Ancak, sadece bir ayda bir işçi için eksik bildirilen kazanç tutarı 357.75 TL’nin üzerinde olursa asgari ücret desteği verilmeyecek.
KISA ÇALIŞMA VE ÜCRETSİZ İZİNDEKİ İŞÇİLER HESAPLAMADA DİKKATE ALINACAK
Destekten yararlanılacak aydaki işçi sayısının, geçen yıl aylık bazda en az olan işçi sayısından az olmaması gerekiyor. Örneğin, geçen yılın 11 ayında 32 işçi, sadece bir ayında 28 işçi çalıştırılan işletmenin destekten yararlanabilmesi için bu yıl cari aydaki işçi sayısı 28’den az olmamalı.
Geçen yılın nisan ayından bu yılın haziran sonuna kadar kısa çalışma ve pandemi ücretsiz izni uygulaması devam etti. Destekten yararlanılacak aydaki işçi sayısı ile geçen yıl en az işçi çalıştırılan ay tespitinde “18 – Kısa çalışma ödeneği, 27 – Kısa çalışma ödeneği ve diğer nedenler, 28 – Pandemi ücretsiz izin, 29 – Pandemi ücretsiz izin ve diğer” kodu ile bildirilen işçiler de dikkate alınacak.
BAKICI GÜNDELİKÇİ ÇALIŞTIRANLAR DA YARARLANACAK
Asgari ücret desteğinden, gündelikçi, çocuk ve hasta bakıcısı, bahçıvan gibi ek – 9 kapsamında ev hizmetlerinde işçi çalıştıranlar da aynı koşullarda yararlanabilecek. Bakıcı, gündelikçi çalıştıranlar böylece her ay 75 TL daha az prim ödeyecekler.
HaberTürk