Pandemi döneminde başarılı performans sergileyen ihracatçı firmalar, lojistik problemler nedeniyle ürünlerini ihraç edemiyor. Denizyolunda ‘boş konteyner’ bulamayan firmalar, ürünlerini depolarda tutmak zorunda kaldı. Depoların dolduğunu belirten ihracatçılar, sorun yılbaşına kadar çözülmediği takdirde müşteri kaybı yaşamaktan endişe ediyor.
Kurun yüksekliğinden kaynaklı ithalatın azalması ile ülkeye gelen gemi ve konteyner sayısı düştü. Bu nedenle birçok mal deniz navlununda yeterli sayıda konteyner bulunamaması nedeniyle depolarda bekliyor. Bu süreçte navlunda yaşanan artış da maliyetleri ciddi şekilde artırdı.
Son bir aydır özellikle boş konteyner bulamadıklarını söyleyen ihracatçılar, boş konteyner fiyatlarında dolar bazında üç katı artış yaşandığına dikkat çektiler. Yük gemilerinin dolu olduğunu, birçok destinasyonda boş yer bulunamadığını belirten ihracatçılar, “Son dönemde kurlara bağlı olarak ithalat azaldı.
İhracatımız ise artmaya başladı. Bu nedenle konteyner bulmada zorluk yaşıyoruz. Arz talebi karşılamıyor. Depolarımız dolmak üzere.
Yılbaşına kadar bu sorunu çözemezsek, müşteri kaybı yaşamamız muhtemel. Ülke olarak ihracatımızı artırmak istiyorsak, acilen lojistik altyapımızı iyileştirmemiz gerekiyor” açıklamasını yaptı.
Sorunlar birbirini tetikliyor
Üyelerinden son zamanlarda ihracatta denizyolu taşımacılığında sorunlar yaşadıklarına dair çok sayıda şikayet aldıklarına dikkat çeken EVSİD Başkanı Burak Önder, son aylarda ihracatın artması ve ithalatın azalmasının bu problemin nedeni olarak gösterildiğini söyledi. Önder, temelde üç ana şikayeti şöyle özetledi:
“Birincisi ekipman sıkıntısı. Özellikle boş konteyner bulmada problemler yaşanıyor. İkincisi, rezervasyon sıkıntısı. Yük gemileri dolu, birçok destinasyonda boş yer bulunamıyor. Üçüncüsü ise navlun fiyatlarındaki artışlar. Bunu genellikle biz hissetmesek de özellikle müşterilerimiz navlun fiyatlarındaki artıştan şikayetçi. Lojistik altyapımızdan kaynaklı bu problem ülke ihracatımız açısından sıkıntı yaratıyor. Bu üç problem de birbirini tetikliyor. Yükleme planlarındaki bu aksaklıklar zaten yer problemi yaşayan firmalar için daha da büyük sorun yaratıyor. Bu sorunu yılbaşına kadar çözemezsek, müşteri kayıpları yaşayabiliriz.”