TrendEkonomi
Türkiye Varlık Fonu (TVF) Yönetimi AŞ Genel Müdürü Salim Arda Ermut, Fon’un kurulduğu günden bugüne portföyünde yer alan şirketlerin katma değer oluşturduğunu belirtti.
Türkiye Varlık Fonu (TVF) Yönetimi AŞ Genel Müdürü Salim Arda Ermut, Fon’un kurulduğu günden bugüne portföyünde yer alan şirketlerin katma değer oluşturduğunu belirterek, “TVF halihazırda bünyesinde bulundurduğu 31 şirket içerisinde bugüne kadar hiçbir şekilde satış işlemi gerçekleştirmemiş ve bununla birlikte portföyünde bulunan şirketlerdeki pay sahiplik oranlarını da yapmış olduğu satın alma işlemleriyle süreç içerisinde artırmıştır.” ifadelerini kullandı.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda, Türkiye Varlık Fonu Yönetim Anonim Şirketi ile Türkiye Varlık Fonunun 2023 Yılı Mali Tabloları ve Faaliyetleri ile İlgili Denetim Raporlarının Sunulduğuna Dair Cumhurbaşkanlığı Tezkeresi görüşülmeye başlandı.
Komisyon üyelerine sunum yapan Ermut, bağımsız denetim ve Devlet Denetleme Kurulu (DDK) raporlarına yönelik bilgi verdi.
Ermut, geçen yıl Plan ve Bütçe Komisyonunda TVF Genel Kurulunun vaktinde yapılmamasına yönelik eleştirileri dikkate alarak şirketin genel kurulunu geçen yıla nazaran daha erkene çektiklerini söyledi.
“Portföy, 7 farklı sektörden 31 şirket, 2 lisans ve 46 gayrimenkulden oluşuyor”
TVF’nin varlığa dayalı stratejik kalkınma fonu olduğuna dikkati çeken Ermut, “TVF kurulduğu günden bugüne portföyünde yer alan şirketlerin faaliyet gösterdiği sektörlerde katma değer oluşturmakta ve geliştirdiği iş ve işlemler sayesinde portföyünü büyüterek yoluna devam etmektedir. TVF halihazırda bünyesinde bulundurduğu 31 şirket içerisinde bugüne kadar hiçbir şekilde satış işlemi gerçekleştirmemiş ve bununla birlikte portföyünde bulunan şirketlerdeki pay sahiplik oranlarını da yapmış olduğu satın alma işlemleriyle süreç içerisinde artırmıştır.” dedi.
Halkbank, Vakıfbank, Türkiye Sigorta, Türkiye Hayat Emeklilik, Türk Telekom ve Turkcell ile son olarak Kardemir şirketlerinin de sahiplik oranlarının arttığının altını çizen Ermut, 2025 itibarıyla portföyün 7 farklı sektörden 31 şirket, 2 lisans ve 46 gayrimenkulden oluştuğunu bildirdi.
“Varlıklar, 2023 sonu itibarıyla 318 milyar dolara ulaşmıştır”
Ermut, TVF’nin konsolide mali sonuçlarına göre önemli büyüme kaydettiğine dikkati çekerek, “Türkiye Varlık Fonunun misyonları arasında yer alan ‘varlıklara değer katma’ misyonunun sonucu finansal tablolara da yansımış ve bu çerçevede 2022 sonu itibarıyla 5,6 trilyon lira olan varlıklar yaklaşık yüzde 67 artarak 9,4 trilyon liraya ulaşmıştır. Türk lirası bazında büyümenin yanı sıra aynı zamanda dolar cinsinde de varlıkların değerinin arttığı görülmektedir. 2022’de 300 milyar dolar olan varlıklar 2023 sonu itibarıyla 318 milyar dolara ulaşmıştır.” diye konuştu.
TVF’nin aktif büyümesinde, finansal hizmetler, enerji ve maden, ulaştırma ve lojistik sektörlerinin öncü rol oynadığını ifade eden Ermut, konsolide verilere bakıldığında hasılatta yaklaşık yüzde 45’lik büyüme olduğunu söyledi.
Ermut, portföylerindeki şirketlerin konsolide net dönem karının 2023’te 225 milyar liradan 321 milyar liraya yükseldiğini belirterek, dolar cinsinden ise karın korunduğunu bildirdi.
Fon’un öz kaynaklarının 914 milyar liradan 1,5 trilyon liraya ulaştığını bildiren Ermut, Fon’un her yıl büyüme kaydettiğini ve birçok sektörde öncü faaliyetlerle ülke ekonomisine katkılar sağladığını söyledi.
“Eurobond ihracımız 14,5 kat gibi rekor taleple gerçekleşti”
Ermut, 2023-2024 yıllarında gerçekleştirdikleri önemli faaliyetlere değinerek, 2023’te Türkiye Katılım Sigorta ve Türkiye Katılım Hayat şirketlerinin faaliyet izni alarak prim üretmeye başladığını ve söz konusu yılı net karla kapattıklarını bildirdi. Ermut, bu dönemde kamu bankalarına 111,7 milyar lira sermaye artışı sağlandığını dile getirdi.
Söz konusu yılın son çeyreğinde at yarışları lisansıyla ilgili Türkiye Jokey Kulübü ile yeni hizmet alım sözleşmesi imzalandığına dikkati çeken Ermut, şöyle devam etti:
“2024’ün birinci çeyreğinde TVF tarihinde bir ilk olan 500 milyon dolar ve 5 yıl vadeli Eurobond ihracımız 14,5 kat gibi rekor taleple gerçekleşti. Aynı çeyrekte, 100 milyon dolar değerinde 3 yıl vadeli murabaha finansman işlemi başarılı şekilde tamamlandı. 2024’ün son çeyreğine gelindiğinde ise Hazine ve Katılım bankaları dışında ilk defa bir Türk kuruluşu olarak TVF uluslararası sukuk piyasalarına giriş yaparak 14 kat talep çarpanıyla 750 milyon dolar ve 5,25 yıl vadeli sukuk ihracını gerçekleştirdi.”
TVF çoklu denetim süreçlerinden geçiyor
Ermut, TVF’nin çoklu denetim sürecine tabi olduğunu ve bunların, bağımsız denetim süreci, Devlet Denetleme Kurulu denetimi ve TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu olduğuna dikkati çekerek, söz konusu denetleme süreçlerini anlattı.
TVF yatırımlarının stratejik amaçlar çerçevesinde gerçekleştirildiğini belirten Ermut, bunların varlıkların değerini üst düzeye çıkarma, stratejik öneme sahip yatırımlara sermaye sağlama gibi amaçlar olduğunu dile getirdi. Söz konusu amaçlar doğrultusunda yaptıkları önemli yatırım ve faaliyetlerini anlatan Ermut, bu kapsamda Turkcell hisse satın alımı ve İstanbul Finans Merkezi projesi gibi çalışmaları örnek gösterdi.
“Satın alma sonrasında değer artışı 1,2 milyar doları gördü”
Türk Telekom satın alma maliyetinin 1,65 milyar dolar olduğunu anımsatan Ermut, “Güncel durum itibarıyla, şirketin cari piyasa değeri 4,6 milyar dolar seviyesine geldi. TVF’nin satın alıma konu olan yüzde 55 oranındaki payına tekabül eden hisse değeri ise 2,5 milyar dolar civarındadır. Yaklaşık olarak 1 milyar dolara yakın değer artışı bulunan Türk Telekom’un, satın alma sonrasında hesaplanan değer artışının yaklaşık 1,2 milyar dolar seviyelerini gördüğü dikkate alındığında, söz konusu şirket için hala yüksek potansiyel var.” değerlendirmesinde bulundu.
Türkiye’nin ulusal varlık fonu olarak yatırım faaliyetlerinde kamu faydasını gözetmelerinin yanı sıra söz konusu işlemlerin ticari anlamda da karlı yatırımlar olmasına özen gösterdiklerini belirten Ermut, bugüne kadar gerçekleştirdikleri tüm iş ve işlemlerde kamu faydasını ön planda tuttuklarını söyledi.
Kamuya aktarılan kaynak 931 milyon dolara ulaştı”
Ermut, şans oyunları ve at yarışları lisanslarında yapılan sözleşmeleri hatırlatarak, şöyle devam etti:
“Yasa dışı bahisle mücadele konusu her sene daha çok önem kazanıyor. En iyi mücadele yöntemi de legal ve devlete ait lisansları daha rekabetçi kılmak. Şans oyunları lisansı kapsamında TVF tarafından önerilen ve halen yürürlükteki model Ağustos 2020’de hayata geçirildi. Daha yüksek ikramiye oranının dağıtılması, oyunların çeşitlendirilip online platformlara taşınması sonucunda satış gelirleri dolar bazında yaklaşık 4 katına çıkmış, toplanan vergi de yine dolar bazında ikiye katlanmış, şans oyunları ekosisteminden kamu kesimine aktarılan kaynak 2,25 katına ulaşmıştır. At Yarışları Lisansı kapsamında 2020-2023 döneminde yıllık yaklaşık 1 milyar dolar olan gelir, 2024’te 1,8 milyar dolara çıktı. Kamuya aktarılan gelir de 301 milyon dolardan 350 milyon dolara çıktı. Bu lisanslardan 2019’dan kamuya aktarılan toplam kaynak yüzde 66 artarak 560 milyon dolardan 931 milyon dolara ulaştı. Şans oyunlarından 2024’te 270 milyon doların üzerinde vergi geliri oluşturulmuştur.”
İstanbul Finans Merkezinde de ciddi katma değer oluşturduklarını anlatan Ermut, projenin güncel değerinin 2,1 milyar dolar olduğunu bildirdi.
TVF Yönetimi AŞ Genel Müdürü Ermut, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda soruları yanıtladı
Türkiye Varlık Fonu (TVF) Yönetimi AŞ Genel Müdürü Salim Arda Ermut, TVF borçlanma programının yatırım ihtiyaçlarına ve nakit akışına göre şekillendiğini söyledi.
Ermut, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda, TVF Yönetim Anonim Şirketi ile TVF’nin 2023 Yılı Mali Tabloları ve Faaliyetleri ile İlgili Denetim Raporlarının Sunulduğuna Dair Cumhurbaşkanlığı Tezkeresi’nin görüşmelerinde, milletvekillerinin sorularını cevapladı.
Denetim sürecinin geciktiğine yönelik eleştirilere yanıt veren Ermut, tarih güncellemesi içeren kanun değişikliği tasarısının TBMM’ye gelmesi halinde gerekli desteği vereceklerini belirtti.
Ermut, şöyle konuştu:
“Türkiye Varlık Fonu paralel bütçe midir? Paralel hazine midir?” sorusuna, “Türkiye Varlık Fonunun borçlanma programı yatırım ihtiyaçlarına ve nakit ihtiyacına göre şekillenmektedir. Türkiye Varlık Fonu temin ettiği finansmanı sadece yatırımlar için kullanmakta olup herhangi bir şekilde paralel bütçe ya da devletin bütçesine fonlama misyonu bulunmamaktadır. Türkiye Cumhuriyeti hazinesi bu görevi yürütmektedir. Fonun temel amacı Türkiye Cumhuriyeti’nin sermaye yatırımcısı olan bu platformun gün geçtikçe kurumsallığını arttırması ve bununla birlikte özellikle devletin girişimci statüsünü öne çıkartan yapı sunulmasının sağlanmasıdır.” yanıtını verdi.
Portföyde bulunan şirketlere değer katmaya ve Türkiye’deki stratejik önem arz eden konulara ilişkin yatırımlara öncelik verildiğini anlatan Ermut, bu süreçte yapılan çalışmalara ilişkin bilgi verdi.
Cari açığın azaltılması hedefine uygun olarak Fonun rafineri ve petrokimya ile doğal maden kaynaklarının ekonomiye katılmasına yönelik projelerinin devam ettiğini anlatan Ermut, “İskenderun’daki petrokimya projesine stratejik ortak olabilecek uluslararası firmalarla görüşmeler devam ediyor.” dedi.
“Devlet sırrı olması sebebiyle bağımsız denetçi ile paylaşılmadı”
Ermut, Türkiye Enerji Şirketi (TEC) ve Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ (BOTAŞ) ile ilgili gizlilik eleştirilerine, şöyle yanıt verdi:
“Türkiye Enerji Company BOTAŞ’ın iştiraki olup faaliyetlerini Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının stratejileri doğrultusunda yürütmektedir. Bazı şirketlerimiz kuruluş kanunları gereği her ne kadar portföy olarak Türkiye Varlık Fonu uhdesine geçse de yönetimleri tamamen ilgili bakanlıklar tarafından yapılmaktadır. BOTAŞ da bu şirketlerimizden birisidir. Türkiye Varlık Fonu konsolide mali tablolar içerisinde yer alan TEC’nin ticari sır niteliğindeki verileri gizlilik sebebiyle bağımsız denetçilerle paylaşılamamaktadır. BOTAŞ bünyesinde yer alan gaz alım sözleşmeleri devlet sırları niteliğinde olması sebebiyle bağımsız denetçi ile paylaşılmamıştır.”
Kamu bankalarına sermaye desteği verilmesi konusuna da değinen Ermut, şunları söyledi:
“Kamu bankaları tarafından döviz likiditesinin oldukça sıkıntılı olduğu dönemde ana sermaye artışı işlemi anlamlıydı. Ancak, kamu bankaları için dış borçlanma pencerelerinin tekrar açıldığı ve döviz cinsinden finansman bulmanın daha mümkün olduğu günümüz şartlarında ise söz konusu bakiyenin azaltılması yönünde çalışmalarımız devam ediyor. Bu çerçevede ilk etapta kamu bankalarına sağlanmış olan sermaye benzeri krediler geri çağırılmış ve eş zamanlı olarak TVF piyasa istikrar ve denge alt fonunun ilgili bankalara olan kredi borcu kapatılmıştır.”
“Fonun, yönetimlere doğrudan müdahalesi yok”
Ermut, Fona alınan kamu şirketlerinin performanslarında düşüş olduğu yönündeki eleştiriler üzerine, “şirketlerin doğal yapıları gereği ekonomik dalgalanmalar, tedarik zincirindeki bozulmalar, jeopolitik ve makro ekonomik koşullardaki değişiklikler gibi sebeplerle konjonktürel olarak dönem sonunda kar veya zarar açıklayabildiğini” dile getirdi.
BOTAŞ, Eti Maden gibi kurumların Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Çaykur, Türk Şeker gibi kurumların da Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından yönetildiğine işaret eden Ermut, “Tabiri caizse kar ettiklerinde Fon olarak ne kredi üstlenmemiz uygun olur ne de zarar ettiklerini doğrudan sorumlu olduğumuzu söylemek çok fazla hakkaniyet taşımaz. Fonun bu kurumların yönetimlerine doğrudan müdahalesi yok. Kamu yararının arttırılması için TVF tarafında ise portföyde yer alan kuruluşların stratejik anlamda değişim ve dönüşüm faaliyetlerine destek olunmaktadır.” diye konuştu.
Balıkesir’deki maden projesinin 2026’da üretime başlaması hedefleniyor
Maden yatırımlarına ilişkin sorulara ise Ermut, madenlerde bir sahada cevher keşfedilme sürecinden üretime kadar ortalama 14,9 yıl geçtiğini, Balıkesir’deki altın madeni projelerinde 2026 yılı içinde üretime başlamayı hedeflediklerini bildirdi.
Ermut, Koza Grubu’na ait şirketlere yönelik soruya ise “Şu anda Koza’nın halihazırdaki üretim tesisleri ve bizim maden lisanslarımız üzerinde de en doğru sinerjiyi oluşturarak bazı yatırım faaliyetlerimiz de takvimi öne çekmenin, yatırım maliyetlerini azaltmanın yollarına bakıyoruz.” efadelerini kullandı.
TVF bünyesinde 46 gayrimenkulün bulunduğunu bildiren Ermut, bunların Fona devirle geçen ve genelde Kültür ve Turizm Bakanlığının teşvikli turizm tesisi olan arazileri olduğunu anlattı. Ermut, söz konusu gayrimenkullerden kira geliri elde ettiklerini ifade ederek, “2024’te gayrimenkullerden elde edilen gelir toplamı 321 milyon liradır. 2017-2024 yıllarında elde edilen kümülatif gelir de 1 milyar 77 milyon liradır.” bilgilerini verdi.
Sendikasyon kredisinde hazine garantisi kaldırılması planlanıyor
Ermut, TVF’nin martta vadesi dolacak 2 yıl vadeli sendikasyon kredisine yönelik soruya ilişkin, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Türkiye Varlık Fonunun borçlanma programı yatırım ihtiyaçlarına ve nakit akışına göre şekillenmektedir. Refinansman işleminin genel işletme sermayesi ve kurumsal amaçları ile projeyle ilgili yatırım gereksinimlerinin amacıyla temin edilmesi planlanmaktadır. Bugüne kadar yürütülmüş işlemlerin hiçbirinde uhdesindeki kurumların teminat gösterilmesi veya herhangi bir varlığın üzerine ipotek tesis edilmesi suretiyle borçlanma veya başka işlem gerçekleştirmemiştir.”
Finansman faaliyetleri arasında hazine garantisi olan tek finansmanın söz konusu kredi olduğunu belirten Ermut, “Yenilerken masaya hazine garantisinin olmaması şartıyla oturacağız.” dedi.
Ermut, TVF’nin kurduğu 9 proje şirketleri dışında Sayıştay denetimine tabi şirket sayısının 10 olduğu bilgisini paylaştı.
TVF yönetiminin başka kamu kurumlarında görev alıp almamasına ilişkin soru üzerine Ermut, TVF’nin üst yönetiminin bazı şirketlerin karar alma ve strateji belirleme süreçlerinde rol aldığını anlattı.
Fonun yasa dışı bahis ile mücadele edilmesine katkıda bulunduklarına dikkati çeken Ermut, TVF olarak sorumlu oyun prensiplerinin hayata geçirilmesini temin etme faaliyetleri gösterdiklerini sözlerine ekledi.
