İşte Doların Düşüşü Arkasında Yatan Sebep! Yılbaşından Sonra Doları Ne Bekliyor?

Dolar/TL kuru bugün 7,50'nin altına gerilerken, ekonomi yönetiminin değiştiği ve faizlerin yükseltildiği son 6 haftadaki yabancı sıcak para girişleri dikkat çekiyor.

 

Ocak-kasım döneminde yoğun çıkışa imza atan yabancılar, 6 Kasım-18 Aralık döneminde yüksek miktarda giriş yaptı.

 

Kısa vadeli yabancı sıcak para giriş çıkışları, kurda ve dolaylı olarak da ekonominin genelinde, sert dalgalanmalara neden oluyor.

 

Mayısta politika faizini yüzde 8,25 ile enflasyonun altına çeken Merkez Bankası (TCMB), enflasyon ile kuru frenlemek ve yabancı sıcak para çekmek için yüzde 17’ye kadar çekti.

Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre, yabancılar 6 Kasım-18 Aralık dönemindeki 6 haftada net olarak 1 milyar 497 milyon dolarlık hisse, 2 milyar 469 milyon dolarlık tahvil (devlet iç borçlanma senedi), 6,9 milyon dolar da özel sektör tahvili aldı. Toplam portföy girişi 3 milyar 973 milyon dolar oldu.

 

11-18 Aralık haftasındaki 1,7 milyar dolarlık tahvil girişinin 1,6 milyar dolarlık kısmı repo olarak kaydedildi.

 

27 Aralık 2019 ile 6 Kasım 2020 arasındaki dönemde, yabancılar 5,8 milyar doları hisse, 7,6 milyar doları devlet tahvili ve 194 milyon doları özel sektör tahvili olmak üzere toplamda 13,7 milyar dolarlık çıkışa imza atmıştı. Böylece 2020 toplamında yabancılar 9,7 milyar dolarlık portföy çıkışına imza attılar.

Yabancı sıcak paranın Türkiye'de diğer giriş kanalı ise swaplar (döviz-TL takası). Yabancılar spot kurdan döviz satıp TL alıyor. Aldıkları TL’yi swap (belirli bir vade için döviz-TL takası) ile Türk bankalarına veriyor ve karşılığında döviz alıyor. Swap işleminin vadesine göre de TL faizi kazanıyor. TL'nin reel faizi son dönemde arttığı için, swap kanalından girişler de arttı.

 

Ekonomist Haluk Bürümcekçi'nin Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) yayımladığı bankaların yabancı para bilanço dışı yabancı para verilerinden yaptığı hesaplamaya göre, yabancıların 11-18 Kasım döneminde swap kanalından girişleri yaklaşık 1 milyar dolar oldu.

 

Yabancıların swap kanalından tam olarak ne kadar giriş yaptıkları, TL lehine alınan türev pozisyonun büyüklüğü tam olarak bilinmiyor ancak veriler, 6 Kasım-18 Aralık dönemindeki toplam girişin yaklaşık 11 milyar dolar olabileceğine işaret ediyor.

 

Böylece 6 haftadaki toplam yabancı sıcak para girişleri, yaklaşık 15 milyar doları buluyor.

Yabancılar döviz bozdurup TL alırken, son 6 haftada yerlilerin döviz ve altın alımları sürdü.

 

TCMB verilerine göre, yurt içi yerleşiklerin yabancı para mevduatı bu dönemde 9,9 milyar dolar artışla 234,1 milyar dolara yükseldi.

 

Yıl başından bu yana artış, altın/dolar ve euro/dolar paritesindeki artışların da etkisiyle 40,5 milyar dolar oldu.