TrendEkonomi
Bankaların konut kredisi faiz oranlarındaki yüksek seyir, konut satışlarında eylül ayında yüzde 7 oranında daralmaya neden oldu. Türkiye genelinde konut satışları Eylül 2020’de bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 6.9 azalarak 136 bin 744 olarak gerçekleşti.
Faizlerdeki artış, özellikle konut kredisiyle satılan ve birinci el konutlar üzerinde etkisini gösterdi. İpotekli yani banka kredili satışlar bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 38.5 azaldı. Türkiye genelinde ilk defa satılan konut sayısı 2020 Eylül ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 19.5 azalarak 41 bin 376 oldu. İkinci el konutlarda ise faiz etkisi hissedilmedi. Buna göre, ikinci el konut satışlarında azalış yüzde 0.1 olarak kayıtlara geçti.
‘Sübvanse ediyoruz’
Koronavirüs pandemisinin etkisiyle özellikle nisan ve mayısda kötü günler geçiren konut sektöründe; satışları artırmak, tüketiciye destek sunmak ve ekonomiye katkı vermek amacıyla kamu bankaları tarafından düşük faizli kampanya başlatılmıştı. Konut kredisi faizini yüzde 0.64’e çeken kamu bankalarının düzenlemeleri ile haziranda 190 bine, temmuzda 229 bine ulaşan satışlar olmuş, ağustosta ise 170 bini aşan sayıda konut satılmıştı. Kampanya ardından eylülde konut satışlarındaki düşüş hissedilmeye başladı. Mevcutta faiz oranları yüzde 1.19/1.74 arasında bulunuyor.
İnşaatçılar Derneği Başkanı (İNDER) Nazmi Durbakayım, tüketiciler için kamu bankalarının faiz yükünü daha önce yapılan kampanya ile bir süre hafiflettiğini hatırlatırken, ancak bu olumlu sürecin özel finans kuruluşlarının ‘destek vermemesi’ nedeniyle etkisini yitirmeye başladığını söyledi. Durbakayım, “Faizlerinin tekrar yükselme eğilimine bağlı olarak konut satışlarında eylüldeki daralma, beklentimizin altında. Bunun nedeni, birçok konut üreticisinin öz sermayelerinden destek vererek faiz yükünün büyük kısmını sübvanse etmesidir” dedi.
‘Alım iştahı sürüyor’
Konut kredisi faizlerinin 1’in üstüne çıkması üzerine satışlarda daralmayı beklediklerini anlatan Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği (KONUTDER) Başkanı Altan Elmas, şunları söyledi:
“O dönemde kamunun sağladığı teşvik paketinin etkisi çok büyüktü. Buna rağmen yine de bu rakamlar bize konut piyasasında ciddi bir talep olduğunu gösteriyor. Satın alma iştahını en iyi sahadan ölçüyoruz. Ekim-kasım döneminde stokların biteceği şeklinde bir tahminimiz vardı; pandemi bu öngörümüzü 4-5 ay geciktirdi. Ama kampanya dönemiyle bu kayıpları telafi edebildik. Son bir yılda hem birinci elde hem de ikinci elde ciddi anlamda stok erimesi var.”
Libya iş dünyasından Türkiye hamlesi
Libya’nın ekonomi alanında önde gelen 200 kamu ve sivil toplum kuruluşu ile özel şirketlerinin liderleri, iki ülke arasındaki ekonomik ilişkilerin artırılması ve yeni iş birlikleri yapılması amacıyla Türkiye’ye geldi.
Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Türkiye – Libya İş Konseyi ile Libya Ticaret Odaları Birliği ortaklığında, Libya Ekonomi Bakanlığı’nın desteğiyle düzenlenen Libya – Türkiye Ticaret Platformu başladı.
Fuarın açılışında konuşan Libya Parlamentosu Ekonomi, Ticaret ve Yatırımdan Sorumlu Komitenin Başkanı ve Libya Sanayi ve Ticaret Odaları Birliği Başkanı Mohammad Abdul Karim Raied, iki ülke arasındaki ticari ve ekonomik ilişkilerin her geçen gün büyüdüğünü aktardı.
Raied, geçen yıl iki ülke arasındaki ticaret hacminin 3 milyar dolara yaklaştığını belirterek, “Türkiye ile ekonomik iş birliğine çok önem veriyoruz. İş birliğimizi ve projelerimizi aktifleştirmemiz gerekiyor” dedi.
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkan Vekili Başaran Bayrak da Libya ile bugüne kadar kurulan ekosistem sayesinde önemli neticeler alınacağını belirtti. DEİK Türkiye-Libya İş Konseyi Başkanı Murtaza Karanfil ise Türkiye’den 100 üretici ve ihracatçı firmanın, 200 Libyalı iş insanıyla bu etkinlik vesilesiyle bir araya geldiğini belirtti.
