Ekonomi Uzmanları Merkez Bankası’ndan Ne Bekliyor? Faizler Artacak Mı?

Merkez Bankası’nın (TCMB) bu hafta gerçekleştireceği ekim ayı Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında politika faizini 175 baz puan artırması bekleniyor. Reuters anketine katılan 17 kurumun tamamı politika faizinde artış bekliyor.

 

Tahminlerin medyan beklentisi politika faizinin %10.25’ten %12’ye arttıracağı yönünde. Artış tahminleri ise 100 ila 300 baz puan arasında değişiyor. Reuters anketinde, likidite sıkılaştırma adımlarına devam eden TCMB’nin ortalama fonlama maliyetinin ay sonundaki seviyesine ilişkin 7 katılımcının tahminlerin medyanı ise %13 olarak gerçekleşti.

Bu beklenti TCMB’nin politika faizinde artış yapsın ya da yapmasın likidite adımları ile sıkılaştırmaya devam edeceğini gösteriyor. Eylül ayındaki toplantıda TCMB dezenflasyon sürecini yeniden tesis etmek ve fiyat istikrarını desteklemek amacıyla politika faizini 200 baz puan artırarak %10.25’e yükseltmişti.

 

TCMB kararı ana beklenti olmadığından sürpriz etkisi yaratmıştı. Piyasalar eylülde TCMB’nin faiz artışına ihtiyaç duyduğunu ancak bunu siyasi çekincelerle yapmamayı tercih edeceğini düşünüyordu. Siyasetin politika faizi artışlarına sıcak bakmaması ve geçmişte faiz nedeniyle TCMB’de başkan değişikliği yaşanmış olması nedeniyle, bankanın daha fazla sıkılaştırma için politika faizini kullanması beklenmiyordu.

TCMB’nin piyasaya sağladığı ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti 16 Temmuz’da politika faizinin 90 baz puan altına yani %7.34’e kadar gerilemişti. TCMB politika faizlerinin artışıyla beraber ek likidite sıkılaştırma adımlarıyla fonlama maliyetini %12.26’ya kadar çıkardı.

 

Deutsche Bank araştırma notunda AB yaptırımları olasılığı ve yurt içi fiyat baskısının artışı sebebiyle sıkılaştırmanın devam etmesi gerektiğini ve fonlama faizinin son çeyrekte en az %13.5’e artırılması gerektiğini belirtti.

 

TCMB’nin gereken adımları geç de olsa attığını ve son sıkılaştırma adımlarının etkileyici olduğunu belirten Deutsche Bank TCMB’nin jeopolitik gerginliklerin arttığı ve ülkenin corona virüsü salgını ve ekonomik sıkıntılar ile karşı karşıya olduğu zorlu bir ortamda faaliyet gösterdiğini ekledi.

Fonlama maliyeti geçen hafta ilk kez mevcut enflasyonun üzerine çıktı. TCMB’nin faiz koridorunun üst bandı %11.75, geç likidite penceresi faiz oranı ise %13.25 seviyesinde bulunuyor. Enflasyon ise eylülde %11.75 seviyesindeydi.

 

Ankete katılan 15 ekonomistin tahminlerine göre politika faizinin ekim ayında beklenen artıştan sonra yıl sonuna kadar sınırlı artarak %12.25 seviyesine çıkacağı öngörülüyor.

 

Los Angeles’da bulunan TCW gelişmekte olan piyasalar araştırma bölümü başkanı Blaise Antin, temmuz ayında başlayan sıkılaştırma döngüsünün ekonominin yeniden dengelenmesine yardımcı olacağını belirtti ve ekledi:

 

“Türkiye’nin ekonomi politikası kredibilitesi düşük ve bunu (sıkılaştırma) sürdürülebilir şekilde devam ettirmeye yönelik kararlılığın olup olmadığı net değil”

Yavaşlayan ekonomiyi canlandırmak için geçen yıl temmuz ayında faiz indirimlerine başlayan Merkez Bankası, corona virüsü salgını sırasında da faiz indirimlerini sürdürdü. Banka Murat Uysal başkanlığında politika faizini bir yıldan kısa bir sürede %24’ten %8.25’e çekti. Sert faiz indirimleri sonrası ise enflasyondaki artışla birlikte piyasa ve TCMB’nin enflasyon tahmini arasındaki makas açılmaya başladı.

 

Merkez Bankası temmuz ayında yaptığı toplantıda yıl sonu enflasyon tahminini %8.9’a yükseltti. Ancak bu artışa karşın piyasanın çift hane beklentisine ulaşamadı. TCMB sert indirimlerin ardından önce faizleri sabit tuttu sonra da artırdı. Bu toplantıda ise artışların devam edip etmeyeceği izleniyor.

 

Hükümetin Yeni Ekonomi Programı (YEP) olarak adlandırılan 2021-2023 yıllarını kapsayan Orta Vadeli Plan’ında enflasyonda artan birim maliyetleri ve kur geçişkenliği nedeniyle sene sonu tahmini %10.5’e yükseltildi.

 

TCMB’nin ay sonunda gerçekleştireceği enflasyon raporunda beklentilerini YEP ile uyumlu bir şekilde revize etmesi bekleniyor. Öte yandan TCMB’nin Ekim ayı beklenti anketinde, yıl sonu TÜFE beklentisi bir önceki anketteki %11.46’dan %11.76’ya yükseldi.

 

Enflasyon beklentileri daha uzun vadelerde de belirgin bozulmalar göstermeye devam ediyor. Merkez Bankası, faiz kararını 22 Ekim saat 14.00’te açıklayacak.